Mijn ontmoeting met Etienne Wenger kwam tot stand via het web. Eind jaren negentig van de vorige eeuw werkte ik voor een bureau voor kennismanagement en was verantwoordelijk voor de ‘lerende organisatie’. Tja, dat kon toen nog. De internetbusiness draaide op volle toeren. Er kon van alles en ik experimenteerde met uiteenlopende aanpakken en werkvormen: systeemdenken, teamleren, improvisatie en collegiale coaching. Wenger bood een onlineworkshop aan over de fundamenten van Communities of Practice. Een workshop met een doorlooptijd van vier weken. Ik schreef me in en een paar weken later ontving ik een uitnodiging om de online leeromgeving te verkennen en kennis te maken met de andere deelnemers. Het waren ongelofelijk intensieve weken en ik had het gevoel iets te leren over leren wat enerzijds heel nieuw was, maar anderzijds zo vanzelfsprekend dat ik het zelf op had kunnen schrijven. Ik ervoer een gedeeld perspectief op leren en maakte een heuse klik met Wenger.
Community of practice
Jaren later ontmoette ik zijn leermeester, Jean Lave, tijdens een conferentie in Durham. Samen schreven ze het boekje Situated Learning waarin ze de term ‘community of practice’ introduceerden en theoretisch fundeerden. Ik heb deze studie destijds met de grootste moeite gelezen. Door de ontmoeting met Lave begreep ik dat het niet alleen aan mij lag. Situated learning oogstte weliswaar veel lof, maar dat was ondanks de slechte leesbaarheid. Als reden daarvoor gaf Lave dat ze de term ‘participatie’ consequent vanuit twee invalshoeken probeerden te beschrijven, vanuit het individu én vanuit de praktijk. Een individu leert door te participeren in de praktijk en schuift daarin steeds meer op naar de kern van die praktijk, maar de praktijk participeert ook in het individu, omdat deze invloed uitoefent op het denken en doen van het individu. Dit steeds wisselen van perspectief maakte vooral de sociale dynamiek duidelijk van leren, opgevat als onderdeel van het alledaagse leven en niet als iets wat zich louter in het hoofd van mensen afspeelt. De notie ‘community of practice’ vormt de kern van de sociale theorie over leren, maar meteen daaraan gekoppeld is ‘legitimate peripheral participation’, het toegestaan worden op te schuiven naar de kern van een praktijkgemeenschap.
Biografie van Etienne Wenger
Etienne Wenger
Etienne Wenger (1952) studeerde computerwetenschappen in Genève en vervolgde zijn opleiding in Californië waar hij informatie- en computerwetenschappen studeerde en promoveerde er in 1990 met zijn proefschrift Toward a theory of cultural transparency: Elements of a social discourse of the visible en the invisible.
Websites
CPsquare – The Community of Practice on community practices
Geef een reactie